Tiêu chảy là một trong những bệnh thường gặp nhất ở heo con, gây tổn thất lớn về kinh tế và sinh sản cho người chăn nuôi. Theo thống kê, tỷ lệ heo con tiêu chảy ở các trại/hộ chăn nuôi khoảng 30 – 60% trong khi mục tiêu phấn đấu dưới 15%. Tiêu chảy không chỉ làm giảm trọng lượng, chất lượng thịt và tỷ lệ sống của heo con, mà còn làm suy yếu hệ miễn dịch, tăng nguy cơ nhiễm trùng và truyền nhiễm các bệnh khác.
Nguyên nhân
Có rất nhiều nguyên nhân gây tiêu chảy ở heo con, có thể phân loại thành hai nhóm chính: nguyên nhân nhiễm trùng và nguyên nhân phi nhiễm trùng.
Nguyên nhân nhiễm trùng
Nguyên nhân nhiễm trùng là do heo con tiếp xúc với các tác nhân gây bệnh như virus, vi khuẩn, ký sinh trùng, nấm… qua đường miệng, hô hấp, tiêm chích, vết thương… Các tác nhân nhiễm trùng có thể có nguồn gốc từ môi trường, heo mẹ, heo cùng chuồng hoặc từ bên ngoài. Một số tác nhân nhiễm trùng gây tiêu chảy ở heo con thường gặp như sau:
Virus: Một số chủ yếu gây bệnh trên đường tiêu hóa như: Rotavirus, virus gây bệnh PED, TGE…
Vi khuẩn: Cũng giống như virus nhưng thiệt hại thường không lớn do có thể kiểm soát – điều trị bằng kháng sinh. Một số vi khuẩn gây tiêu chảy ở heo con là: E. coli, Salmonella, Clostridium, Campylobacter, Lawsonia…
Ký sinh trùng: Thường gây tiêu chảy ở heo con sau 5 ngày tuổi sau khi sinh, phân của heo mắc ký sinh trùng thường không có máu nhưng có thể có nhiều màu sắc khác nhau: trắng, vàng, xanh lá cây hoặc màu nâu và thay đổi màu sắc thường xuyên. Một số ký sinh trùng gây tiêu chảy ở heo con là: Coccidia, Giardia, Cryptosporidium, Trichuris…
Nấm: Thường gây tiêu chảy ở heo con khi sử dụng quá liều hoặc kéo dài kháng sinh, làm giảm hệ vi sinh vật có lợi trong ruột, tạo điều kiện cho nấm phát triển. Một số nấm gây tiêu chảy ở heo con là: Candida, Aspergillus, Fusarium…
Nguyên nhân phi nhiễm trùng
Nguyên nhân phi nhiễm trùng là do các yếu tố môi trường, dinh dưỡng, chăm sóc, di truyền… ảnh hưởng đến sức khỏe và hệ tiêu hóa của heo con. Một số nguyên nhân phi nhiễm trùng gây tiêu chảy ở heo con như sau:
Điều kiện chăn nuôi: Nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng, gió, mật độ, vệ sinh… là những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của heo con. Nếu điều kiện chăn nuôi không phù hợp, heo con sẽ bị stress, suy giảm miễn dịch, kém hấp thu thức ăn, gây tiêu chảy.
Dinh dưỡng: Chất lượng và cách thức cung cấp thức ăn cho heo con cũng là một nguyên nhân gây tiêu chảy. Nếu thức ăn bị ôi thiu, nhiễm mốc, chứa nhiều đạm, béo, xơ, chất kích thích… sẽ gây kích ứng ruột, làm giảm hoạt tính của men tiêu hóa, gây tiêu chảy. Ngoài ra, nếu heo con không được bú đủ sữa mẹ, hoặc bị thay đổi thức ăn đột ngột, cũng có thể gây tiêu chảy.
Chăm sóc: Cách thức chăm sóc heo con cũng ảnh hưởng đến sức khỏe và hệ tiêu hóa của heo con. Nếu heo con không được cắt nanh, tiêm phòng đầy đủ, xử lý dịch hậu sản, ghép bầy, tập ăn, cai sữa… đúng cách và đúng thời điểm, sẽ gây tổn thương, nhiễm trùng, stress, dễ gây tiêu chảy.
Di truyền: Một số giống heo có đặc tính dễ mắc bệnh hơn heo lai, hoặc có gen nhạy cảm với các tác nhân gây bệnh như E.coli, cầu trùng… Điều này làm tăng nguy cơ tiêu chảy ở heo con.
Phòng ngừa
Đây là giải pháp quan trọng nhất và hiệu quả nhất để giảm tỷ lệ tiêu chảy ở heo con. Phòng ngừa bao gồm các hoạt động như: cải thiện điều kiện chăn nuôi, cung cấp đủ dinh dưỡng, nước sạch, vitamin và khoáng chất, giảm stress, tránh tiếp xúc với các nguồn lây nhiễm, tiêm phòng định kỳ, vệ sinh sạch sẽ chuồng trại, cắt nanh, ghép bầy, tập ăn, cai sữa… đúng cách và đúng thời điểm.
Điều trị
Khi phát hiện heo con bị tiêu chảy, người chăn nuôi cần xác định nguyên nhân và áp dụng phương pháp điều trị phù hợp. Nếu do nguyên nhân nhiễm trùng, cần sử dụng kháng sinh, thuốc kháng virus, thuốc trị ký sinh trùng… Bà con có thể tham khảo giải pháp điều trị heo con bị tiêu chảy của Mebipha như:
- Nếu heo tiêu chảy do virus thì cần dùng kháng thể IMMUNO ONE S để tăng miễn dịch, giảm hao hụt thấp nhất, giúp heo phục hồi tốt hơn. Kết hợp với các sản phẩm điện giải, men tiêu hoá, kháng sinh chống kế phát nếu cần thiết.
Immuno One S – Kháng thể cho heo con
- Nếu heo tiêu chảy do bị mắc cầu trùng thì điều trị bằng thuốc trị cầu trùng MEBI-COX 5% kết hợp với IMMUNO ONE S, điều trị trong 3-5 ngày liên tục.
Mebi Cox 5% – Đặc trị cầu trùng trên heo con
- Heo tiêu chảy do bị nhiễm vi khuẩn thì cần điều trị bằng một trong các sản phẩm đặc trị tiêu chảy như: ĐẶC TRỊ TIÊU CHẢY INJ, MEBI-SULTRIM INJ, MULTIBIOTIC LA, METRIL MAX LA, METRIL ORAL, … Tuỳ vào vi khuẩn gây bệnh mà bà con lựa chọn thuốc điều trị cho phù hợp.
Đặc trị tiêu chảy INJ – Đặc trị tiêu chảy do E.coli
- Kết hợp kháng thể IMMUNO ONE S trong quá trình điều trị bệnh tiêu chảy để giúp heo phục hồi bệnh nhanh hơn.
- Bù nước và điện giải, … để hỗ trợ phục hồi sức khỏe, bà con có thể sử dụng các sản phẩm: ELECTROLYTES, MEBI-ORGALYTE, …
- Bổ sung men tiêu hoá cho heo để ổn định hệ vi sinh vật đường ruột, giúp heo tiêu hoá, hấp thu tốt như: MEBI-BZ, MEBILACTYL, …
- Cung cấp cho heo chế độ ăn uống phù hợp, cân đối, đa dạng, dễ tiêu hóa và hấp thu.
- Duy trì điều kiện môi trường thuận lợi, vệ sinh, thoáng mát, khô ráo, đảm bảo nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng, không khí, vv
Phục hồi
Sau khi điều trị tiêu chảy, heo con cần được phục hồi sức khỏe và trọng lượng. Người chăn nuôi cần cung cấp cho heo con thức ăn dễ tiêu, giàu dinh dưỡng, nước sạch, vitamin và khoáng chất. Ngoài ra, cần tiếp tục theo dõi sức khỏe của heo con, đặc biệt là những heo con yếu, để phòng ngừa tái phát bệnh.
Hiểu rõ hơn về dinh dưỡng trong chăn nuôi, tiết kiệm chi phí và đạt hiệu quả tối ưu, nhà chăn nuôi liên hệ hotline: 0917 598 691 – 0948 810 808 hoặc nhắn tin cho Mebipha để được tư vấn bởi Bác Sĩ Thú Y Đào Hồng.
