Đối bà con chăn nuôi heo thì rất thường gặp tình trạng heo con bị tiêu chảy, có thể gây chết heo con và thiệt hại kinh tế trầm trọng. Việc heo con dễ bị tiêu chảy là điều khá dễ hiểu bởi heo chưa có sức đề kháng, hệ tiêu hóa chưa hoàn chỉnh. Vì thế các mầm bệnh, vi khuẩn và virus có thể xâm nhập vào cơ thể heo để gây bệnh. Trong bài viết này Mebipha sẽ chỉ cho bà con thấy những nguyên nhân thường dẫn đến tình trạng heo con bị tiêu chảy.
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn tới heo con bị mắc bệnh tiêu chảy, phổ biến nhất là:
– Tiêu chảy do virus, vi khuẩn: E.Coli, phó thương hàn, viêm ruột hoại tử, PED, TGE, Rotavirus…
– Tiêu chảy do ký sinh trùng: phổ biến là bệnh cầu trùng.
– Tiêu chảy do thức ăn: Thức ăn kém chất lượng, thức ăn có nấm mốc, thức ăn để lâu ngày bảo quản không tốt bị ôi thiu. Nguồn nước không sạch nhiễm hoá chất, thuốc trừ sâu, kim loại nặng, thức ăn quá giàu chất đạm, chất béo.
– Một số nguyên nhân khác như heo con sơ sinh thiếu sắt, thiếu vitamin, heo bị nhiễm chất độc, hoá chất, hoặc các yếu tố về thời tiết khí hậu, môi trường sống thay đổi đột ngột cũng đều làm cho heo bị tiêu chảy.
Tiêu chảy do vi khuẩn, virus
Bệnh do vi khuẩn Clostridium
Clostridium perfringens tuyp C thường gây viêm ruột fibrin nặng ở heo con sơ sinh hay trong thời gian theo Thuốc có chứa Amoxicillin được dùng để điều trị bệnh hiệu quả. cho heo con. Hiện tại chưa có vắc xin phòng bệnh. Phiện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất là giữ vệ sinh chuồng trại sạch sẽ, khô ráo, ấm vào mùa đông và mát vào mùa hè, thường xuyên phun sát trùng chuồng trại dụng cụ chăn nuôi và môi trường xung quanh.
Bệnh do E. coli
Heo con bị tiêu chảy phân vàng hoặc phân đen, mùi thối. Trong đàn có con phân vẫn bình thường hoặc táo bón. Heo sốt cao, có hiện tượng tím tái, mắt sưng, đỏ, một số con bị sưng cả mặt. Dùng một trong các loại thuốc: ĐẶC TRỊ TIÊU CHẢY INJ, HALQUINOL, MEBI-COLI WS, COLI MOS để điều trị bệnh.
Bệnh do vi khuẩn Salmonella
Trong quá trình chăn nuôi mà heo được chăm sóc kém thì rất dễ tạo điều kiện cho vi khuẩn Salmonella bùng phát trong hệ tiêu hóa của heo dẫn tới tình trạng tiêu chảy. Triệu chứng điển hình là heo có dấu hiệu sốt cao do nhiễm trùng, trên cơ thể có vùng tím tái, đặc biệt là vùng chân, bụng, những vùng trũng. Sau 3 đến 4 ngày sốt, heo đi tiêu lỏng phân vàng có máu hoặc dịch nhầy. Sử dụng một số sản phẩm sau để điều trị bệnh: HALQUINOL, MEBI-COLI WS, DOXY COLI,…
Bệnh do Rotavirus
Rotavirus thường gây tiêu chảy nhẹ ở giai đoạn 10-14 ngày trở lên. Thời tiết lạnh và miễn dịch của heo bị suy giảm sẽ là cơ hội của Rotavirus. Để chẩn đoán Rotavirus chính xác nên dùng phương pháp PCR hoặc phương pháp chẩn đoán mô bệnh học.
Bệnh có thể được kiểm soát hiệu quả bằng vaccine (lịch tiêm: tiêm cho heo mẹ 2-3 tuần trước khi đẻ và đảm bảo kháng nguyên được truyền cho con) và giữ cho chuồng nuôi luôn khô ráo, ấm áp.
Bệnh do Coronavirus
Bệnh viêm dạ dày ruột truyền nhiễm (TGE) và bệnh tiêu chảy cấp (PED) có những biểu hiện khá giống nhau đều có nguyên nhân là những tác nhân thuộc họ Coronvirrus, chúng thường phá hủy các tế bào niêm mạc ruột (các tế bào hấp thu ở nhung mao ruột).
Hầu hết các độ tuổi của heo đều có thể mắc 2 bệnh này, tuy nhiên bệnh thường xuất hiện ở heo con và gây chết với tỷ lệ rất cao. Cả 2 bệnh đều phát triển mạnh ở thời tiết lạnh, khi sức đề kháng của heo con giảm mạnh. Tuy nhiên hiện nay bệnh đã xuất hiện quanh năm.
Hiện chưa có vaccine nào kiểm soát hiệu quả 2 bệnh này, để hỗ trợ điều trị bệnh chúng ta cần bổ sung điện giải bằng đường truyền hoặc tiêm phúc mạc kết hợp tiêm kháng sinh phổ rộng để phòng các bệnh kế phát.
Tiêu chảy do ký sinh trùng
Cầu trùng là một trong những nguyên nhân gây tiêu chảy phổ biến trên heo con, xảy ra vào giai đoạn 8- 15 ngày tuổi. Phân của heo mắc bệnh thường không có máu nhưng có thể có màu bất kỳ như trắng, vàng, xanh hoặc nâu và thường thay đổi màu. Khi ký sinh trên thành ruột của vật chủ thì chúng bắt đầu phát triển và gây ra các tổn thương đường ruột của heo con. Hiện nay bệnh cầu trùng gây tiêu chảy ở heo vẫn được điều trị – kiểm soát hiệu quả bằng toltrazuril đường uống. Phun thuốc khử trùng chuồng trại định kỳ bằng NaOCl – có khả năng phá hủy cả trứng cầu trùng.
Tiêu chảy do thức ăn
Thức ăn kém chất lượng, thức ăn có nấm mốc, thức ăn để lâu ngày bảo quản không tốt bị ôi thiu. Nguồn nước không sạch nhiễm hoá chất, thuốc trừ sâu, kim loại nặng, thức ăn quá giàu chất đạm, chất béo. Triệu chứng: Heo nôn mửa, đi ngoài thối, biểu hiện đau, khó chịu,…
Cần loại bỏ ngay thức ăn, đảm bảo nguồn nước sạch cho heo.
Tiêu chảy do thiếu dinh dưỡng
Một số nguyên nhân khác như heo con sơ sinh thiếu sắt, thiếu vitamin, heo bị nhiễm chất độc, hoá chất, hoặc các yếu tố về thời tiết khí hậu, môi trường sống thay đổi đột ngột cũng đều làm cho heo bị tiêu chảy.
Bà con cần tiêm sắt và bổ sung vitamin. Nguyên nhân do thời tiết khí hậu, môi trường thay đổi đột ngột cần nâng cao sức đề kháng cho đàn heo, có thể sử dụng kháng sinh phòng bệnh tiêu chảy MEBI-AMOXTIN AC (1g/15kg thể trọng) trong 3-5 ngày.
Kết luận
Bệnh tiêu chảy trên heo con có thể đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau, phía trên là những nguyên nhân phổ biến gây tiêu chảy. Với mỗi nguyên nhân điều có cách chữa trị riêng và cần được bà con chăn nuôi heo phát hiện sớm. Việc phát hiện sớm bệnh và nguyên nhân gây bệnh sẽ giúp cho bà con chữa trị hiệu quả hơn. Áp dụng các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học trong chăn nuôi heo là yếu tố then chốt để giảm thiệt hại do bệnh tiêu chảy trên heo con.
Tham khảo thêm tại www.mebipha.com và hotline 0948 810 808.
Bộ phận nghiên cứu phát triển.
Công ty TNHH SX TM Mebipha.